Czym się zajmuje rzecznik praw oświatowych?

• Wspomaga uczestników oświaty (nauczycieli, uczniów, wykładowców, studentów, itd.) względnie zespołów tychże uczestników w dochodzeniu i realizowaniu swych praw obywatelskich związanych z oświatą.

Kto może wnosić zażalenie?

• W sprawie osobistej każdy uczestnik oświaty: dzieci, ucznie, rodzice, pedagodzy, słuchacze, badacze, wykładowcy oraz ich kolektywy w razie naruszania ich praw, albo w razie zaistnienia niebezpieczeństwa naruszania tychże praw.

W jakim przypadku zwracamy się do rzecznika praw oświatowych?

• gdy wszelkie istniejące środki prawne - z wyjątkiem postępowania sądowego - zostaly przez petenta/petentkę już wyczerpane;
• gdy od chwili wydania krzywdzącej decyzji (krzywdządzego zarządzenia) rok jeszcze nie upłynął.

W jakich sprawach zwracamy się do rzecznika?

• U- w przypadkach, gdy z powodu wydanej decyzji, zarządzenia, względnie z powodu braku podjęcia takowych dochodzi do uszczupłenia praw oświatowych, albo zaistnieje bezpośrednie niebezpieczeństwo uszkodzenia tychże praw oświatowych.
• Zespołom uczestników oświaty (na przykład: samorząd studencki, kuratorium szkoły, grono pedagogiczne) przysługuje identyczna obrona praw, jak w przypadku naruszania praw oświatowych pojedynczej osoby.

Jakimi drogami zwracamy się do rzecznika?

• do rzecznika praw możemy zwracać się pisemnie, oraz ustnie, telefonicznie;
• w opisaniu prośby powinniśmy krótko przedstawiać zażalenie i załączyć wszystkie dokumenty związane ze sprawą;
• mamy przy okazcji możliwość prosić o poufne traktowanie (o przemilczenie) swojego nazwiska.

Jak rzecznik postępuje?

• ma obowiązek rozpatrzyć każde podanie;

podanie zostaje odrzucone w przypadku:

• gdy zostało przedstawione przez osobę nieuprawnioną;
  
• gdy zostało przedstawione po upływie rocznego terminu;
• gdy nie zostały przez petenta/petentkę wykorzystane możliwe środki prawne;
• jeżeli w danej sprawie już wszczęto proces sądowy, albo wydano prawomocny wyrok sądowy;
• jeżeli dana sprawa została już przez rzecznika praw oświatowych rozpatrzona, podanie natomiast nowych faktów nie zawiera;
• gdy podanie jest bezimiennie;
• gdy sprawa nie leży w kompetencjach rzecznika praw oświatowych. W takim przypadku rzecznik informuje o tym, do jakiej instytucji należy się zwracać.

• w przypadku prośby uzasadnionej rzecznik praw oświatowych inicjuje rozmowy uzgadniające;
  
• w pierwszym kroku rzecznik praw oświatowych przekazuje treść podania do zaskarżonej instytucji lub osoby, z prośbą o złożenie oświadczenia;
• do petenta/petentki oraz do instytucji wystosuje pisemną propozycję, aby strony wzajemnie mogły przybłyżać swoje stanowiska w celu układania sprawy;
• w razie braku rzecznik zaprosi petenta/petentkę oraz instytucję do udziału w osobistej rozmowie pojednawczej;
• w przypadku, gdy instytucja nie zlikwiduje uszczupłenia praw, względnie niebezpieczeństwo uszkodzenia praw oświatowych we własnym zakresie, rzecznik praw oświatowych występuje o likwidację tegoż. Takie występowanie może zrealizować najkrótszą też drogą (przez telefon, fax, e-mail).
• Gdy rzecznik praw oświatowych uznaje, że postępowanie nie przyniosło skutku, wystosuje zalecenie do instytucji, oraz instancji nadzorczej.

Postępowanie wszczęte z urzędu:

Rzecznik praw oświatowych może prowadzić badanie również z urzędu, jeśli przepis prawny, decyzja albo zaniechanie takowych spowoduje uszkodzenia praw oświatowych dla większej grupy obywateli.